Πανηγυρίζουν στη Wall Street το φράγμα το Σεπτεμβρίου σαν να ξεπεράστηκε
Τελικά τί έγινε; Η κρίση αποσοβήθηκε;Τα κατάφερε το χρηματιστικό κεφάλαιο των ΗΠΑ;
Ούτε κατά διάνοια.
Οχι, δεν έχουμε σχετική σταθεροποίηση. Η κρίση είναι εδώ καμουφλαρισμένη. Η μεγάλη κερδοφορία των μονοπωλίων τα προηγούμενα χρόνια, όπως θα δούμε σε επόμενα σημειώματα, εξαρτιόταν σε μεγάλο βαθμό α) από την σημαντική μείωση του επιτοκίου δανεισμού και β) την σημαντική μείωση της φορολογίας.
Τα βασικά τεχνολογικά μονοπώλια των ΗΠΑ, που έχουν και την υψηλότερη κεφαλαιοποίηση, εμφανίζουν σημαντικές απώλειες σε κέρδη και σε πωλήσεις. Ο τεχνολογικός τομέας των ΗΠΑ έχει ήδη οδηγήσει σε απολύσεις πάνω από 100.000 άτομα. Ο τεχνολογικός τομέας, τα μονοπώλια των big tech είναι η κορυφή της κερδοφορίας της αμερικανικής βιομηχανίας σήμερα. Αυτός είναι ο προπομπός για τις απολύσεις στις υπόλοιπες υπηρεσίες, που προς το παρόν, εμφανίζονται από τα κυβερνητικά χείλη ως πολύ σταθερές.
Η αύξηση του βασικού επιτοκίου δανεισμού από την Κεντρική Τράπεζα των ΗΠΑ έχει οδηγήσει σε ραγδαία αύξηση των χρεών των μικρότερων επιχειρήσεων, και βέβαια οδηγεί σε μείωση των κερδών των μεγάλων επιχειρήσεων. Και εν τέλει οδηγεί σε εκτίναξη του δημόσιου χρέους. Οι ΗΠΑ δανείζονται ακριβότερα από πριν και συνεχίζουν να αυξάνουν το χρέος. Το χρέος των ΗΠΑ είναι το μεγαλύτερο χρέος χώρας στην ιστορία του καπιταλισμού.
Η αύξηση του ΑΕΠ στο τρίτο τρίμηνο σε σημαντικό βαθμό εξαρτιόταν από την αύξηση της τιμής των πετρελαιοειδών που εξήγαγαν οι ίδιες οι ΗΠΑ, λόγω της υπεραυξημένης ζήτησης διεθνώς. Σε αυτή την κατεύθυνση η κυβέρνηση Μπάιντεν χρησιμοποίησε τα στρατηγικά αποθέματα των ΗΠΑ, που υποτίθεται αξιοποιούνται σε ιδιαίτερα έκτακτες περιστάσεις (π.χ. πόλεμος) Θα τα δούμε αυτά αναλυτικά σε επόμενο σημείωμα
Παράλληλα, λόγω της διεθνούς ύφεσης αρκετοί καπιταλιστές διεθνώς άρχισαν να αγοράζουν ομόλογα αμερικανικού δημοσίου. Το δολάριο ως παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα έχει ακόμη ισχύ. Τα αυξημένα επιτόκια δανεισμού, οδήγησαν σε δελεαστικές αποδόσεις για τους ξένους επενδυτές. Οι μαζικές νέες αγορές ομολόγων οδήγησαν σε μεσοδιαστήματα σε συγκράτηση και μείωση των ίδιων των αποδόσεων, οι οποίες είναι μάλλον αυτές που συγκράτησαν από την ταχεία πτώση και το χρηματιστήριο. Η μείωση της απόδοσης του ομολόγων, οδηγεί σε αγορά μετοχών. Παράλληλα η κυβέρνηση Μπάιντεν προχώρησε σε σημαντικές δαπάνες για τις ενδιάμεσες εκλογές, ενισχύοντας κι άλλο το χρέος. Αυτά που επιχείρησε να κάνει η βρετανική κυβέρνηση πριν μερικούς μήνες και είδε να καταρρέει η λίρα αμέσως μετά τις εξαγγελίες της, οι ΗΠΑ τα πραγματοποίησαν σχετικά ανώδυνα, παρατείνοντας την έκρηξη της φούσκας.
Ομως, τα βασικά τεχνολογικά μονοπώλια (Αmazon, Microsoft, Facebook κτλ...) δέχτηκαν σημαντική και μάλλον μη αναστρέψιμη πτώση. Μένει να δούμε αν τις επόμενες βδομάδες οι απολύσεις που έκαναν οδηγούν σε αύξηση της τιμής των μετοχών τους. Ετσι λειτουργεί ο καπιταλισμός. Οι μέτοχοι αγοράζουν όταν ο κόσμος οδηγείται στην ανεργία και οι επιχειρήσεις υποτίθεται "εξορθολογίζονται". Δε σημαίνει, όμως, αυτό ότι θα αυξήσουν τα κέρδη τους και τις πωλήσεις τους.
Η χρονική συσχέτιση που επιχειρήσαμε με το 2008 ήταν προφανώς λανθασμένη. Εδώ, πλέον, τα πράγματα μάλλον είναι πολύ χειρότερα. Η αύξηση του δημόσιου χρέους μεταφέρεται με όλα όσα αναφέραμε παραπάνω "μαγικά" στο χρηματιστήριο, παράγοντας μια εικόνα σχετικά "ειδυλλιακή". Το μπαλόνι ενώ ξεφούσκωνε ταχύτατα, ξαφνικά αρχίζει να φουσκώνει λιγάκι. Αν αρχίσει ξανά το ξεφούσκωμα, όμως, το μπαμ θα είναι πολύ πιο ηχηρό από πριν.
Τέλος, ο πληθωρισμός μπορεί να έφτασε στη κορυφή του, αλλά τώρα οδηγείται προς τα κάτω και αυτό δεν φαίνεται να οφείλεται στη μείωση των τιμών των εμπορευμάτων, όσο στη μείωση των εισαγωγών και τη μείωση της κατανάλωσης. Και βέβαια δεν πρέπει να ξεχνάμε την την υπερχρέωση των νοικοκυριών καθώς και τον βαθμό εξάντλησης των καταθέσεων. Με μικρότερες καταθέσεις μειώνονται τα αποθεματικά και τα περιθώρια από τις μεγάλες τράπεζες των ΗΠΑ για κερδοφορία και δάνεια στη βιομηχανία, το εμπόριο, τις υπηρεσίες.
Αυτα για τώρα. Τα λέμε στη συνέχεια.
Stay tuned.
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου